Bu kitabin ana metnini Rahip Bogos Natanyanin 1877yilinda kaleme aldigi bir rapor olusturmaktadir. 1863 yilinda ilan edilen Ermeni Nizamnamesinin tatbik edilip edilmedigini yerinde arastirmak icin Istanbul Ermeni Patrigi Nerses Varjabedyan tarafindan Sivasa gönderilen Natanyan, Sivas sehri ve bu vilayete bagli Tokat, Amasya ve Merzifon u kapsayan bir rapor sunmustur. Raporda bu bölgedeki Ermeni manastir ve kiliseleri, okullari, mezarliklari, egitim ve yardimlasma dernekleri, halkin yasam tarzi, gelenekleri, kadinlarin aliskanliklari, bölgenin ekonomik durumu, madenleri, kaplicalari, zanaat ve ticaret hayati, meshur insanlari, köprüleri, cesmeleri hakkinda ayrintili bilgi yer almaktadir.
Karekin Sirvantsdyantsin 1879da yazdigi Toros Ahpar adli seyahatnamenin Sivasla ilgili bölümü basta olmak üzere, pek cok ek metin ve fotografla desteklenen bu kitap, bir zamanlarin Sivasini ve bu sehrin Ermenilerini adeta yeniden canlandiriyor.
